بگو: اى بندگان من كه بر خويشتن زياده‏ روى روا داشته‏ ايد! از رحمت خدا مأيوس نشويد. همانا خداوند، همه گناهان را مى ‏آمرزد، كه او خود آمرزنده‏ ى مهربان است. سوره زمر 53                    و پيش از آن كه شما را عذاب فرا رسد و ديگر يارى نشويد، به سوى پروردگارتان روى آوريد و تسليم او شويد. سوره زمر 54                     و از بهترين چيزى كه از جانب پروردگارتان به سوى شما نازل شده پيروى كنيد، پيش از آن كه عذاب الهى ناگهان به سراغ شما آيد، در حالى كه از آن خبر نداريد. سوره زمر 55                    تا [مبادا] كسى بگويد: افسوس بر آنچه در كار خدا كوتاهى كردم! و حقّا كه من از ريشخند كنندگان بودم. سوره زمر 56                     
 

گذري بر سخنان حكمت‌آميز امام صادق(ع) درباره‌ي برادري، دوستي و نيكي

 

برادري

 

از برادري كردن با كسي كه تو را به طمع چيزي يا از سر ترس چيزي يا خواهشي و يا به خاطر خورد و خوراك، مي‌دهد، دوري كن و برادري پرهيزگاران را بجوي، ‌هر چند براي جستن آنها در اعماق زمين فرو روي و هر چند عمر خود را در اين راه صرف كني. 

بحارالانوار، ‌ج 74، ‌ص 282(ح3) .

 

اي پسر نعمان!‌ اگر مي‌خواهي دوستي برادرت با تو خالص باشد با او شوخي (بي‌جا) ‌مكن، ‌از جدال با وي بپرهيز، ‌بر او فخر مفروش و با او ستيزه مكن.  

بحارالانوار، ‌ج78، ‌ص 291(ح2).

 

برادران در ميان خود به سه چيز نيازمندند كه اگر به كار بندند دوستي بپايد و گرنه از يكديگر جدا شوند و دشمن گردند. آن سه چيز اينهاست: انصاف با يكديگر، ‌مهرباني با يكديگر و حسد نبردن به هم.

تحف العقول، ‌ص 322.

 

هر كس دوستي و محبت خود را در جايگاه مناسبش ننهد در معرض قطع رابطه قرار گرفته است.

المحاسن، ‌ج1، ‌ص415(ح 950)

 

برادران سه دسته‌اند: يكي چون خوراك است كه هميشه بدان نياز است و آن خردمند است و دومي چون درد است و آن نابخرد است. و سومي چون دارو و آن فرزانه است.

برادران سه گروهند: آن‌كه با جان همراهي كند، ‌ديگري آن‌كه با مال ياري رساند و اين دو گروه در برادري راستند؛‌ و سومي كه از تو وجه معاش مي‌گيرد و تو را براي اندكي لذت و خوشي مي‌خواهد، ‌او را مورد اعتماد مدان.

تحف العقول، ‌ص54، ‌و 323و 324.

 

كسي كه تنها با آن كسي كه هيچ عيبي ندارد برادري كند دوستان اندكي خواهد داشت.  

اعلام الدين، ‌ص304

 

دوست داشتني‌ترين برادرم كسي است كه عيب‌هايم را به من پيشكش كند.

بحارالانوار، ‌ج74، ‌ص282(ح4)

 

هر كه برادر خود را گرفتار امري ناخوشايند بيند و بتواند آن را از او برطرف سازد و چنين نكند، ‌بي‌گمان به او خيانت ورزيده است.

بحارالانوار، ‌ج74، ‌ص233(ح29)‌و ص166 (ح29)، ‌ج75، ‌ص65(ح2).

 

خداوند يار مؤمن است مادام كه او يار و مددكار برادر خود باشد.

هر كه يك نياز از برادر مؤمن خود را روا سازد خداوند بزرگ در روز رستاخيز صد هزار نياز او را برآورد.

در اعتماد انسان به برادرش همين بس كه نياز خود را به او بگويد.

بحارالانوار، ‌ج74، ‌ص 298(ح32)و ص166(ح29)و ص 322(ح89)و ص 89(ح90).

 

مؤمن برادر مؤمن است، ‌چشم او و راهنماي اوست. به او خيانت و ستم نمي‌كند، ‌فريبش نمي‌دهد و وعده‌اي نمي‌دهد كه به آن عمل نكند.

الكافي، ‌ج 2، ‌ص 166(ح2 و 7)‌و ح 3 و ح 4.

 

مؤمن برادر مؤمن است، ‌همچون يك پيكر كه هر گاه عضوي از آن به درد آيد ديگر اندام‌ها آن درد را حسّ مي‌كنند؛ ارواح آنها از يك روح است.

الكافي، ‌ج 2، ‌ص 166(ح2 و 7)‌و ح 3 و ح4.

 

از نشانه‌هاي دين دوستي آدمي اين است كه برادرش را دوست داشته باشد.

الاختصاص، ‌ص226 و 31.

 

هر كه دين خدا را ارج نهد، ‌به حقوق برادران خود نيز ارج مي‌نهد و هر كه دين خدا را خفيف شمارد، ‌به برادران خود نيز اهميتي ندهد.

بحارالانوار، ‌ج74، ‌ص287(ح13).

* * * * * * *

 

 

دوستي و نيكي

 

پدرم مرا با سه چيز تربيت نمود... به من فرمود: پسرم!‌ هر كه با دوست بد همنشيني كند سالم نمي‌ماند و هر كه گفتار خود را مهار نكند پشيمان مي‌گردد و هر كه به جاهاي بد درآيد آماج تهمت و بدگماني شود.

تحف العقول، ‌ص376.

 

نيكوكاران چون با هم روبه رو شوند ــ هر چند به زبان اظهار دوستي و محبت با هم نكنند ـ دل‌هايشان، ‌به سرعتِ در آميختن باران با آب رودخانه‌ها، ‌به هم انس گيرد. و بدكاران هر گاه با هم روبه رو شوند ــ هر چند به زبان اظهار دوستي و محبّت با هم كنند ــ دل‌هايشان از انس و الفت با يكديگر دور است، ‌همانند چهارپايان كه از مهر ورزي با هم بدورند، ‌گر چه روزگاري دراز از يك آخور علوفه خورند.

تحف العقول، ‌ص 373 و 45.

 

هر كه از دوستي با بي‌خرد دوري نكند به‌زودي خلق و خوي او را به خود گيرد.

‌الخصال، ‌ص155(ح194).

 

براي ياوري، ‌بردباري كافي است.

الكافي، ‌ج2، ‌ص112(ح6).

 

سه چيز دوستي مي‌آورد: دينداري، ‌افتادگي و بخشندگي.

تحف العقول، ‌ص316.

 

سه چيز نفرت و دشمني آورد: دورويي، ‌ستمگري و خودپسندي.

تحف العقول، ‌ص 316.

 

هر كس دوستي و دشمني‌اش براي دين نباشد، ‌دين ندارد.

الكافي، ‌ج2، ‌ص127(ح16).

 

چون آيه‌ي "اي كساني كه ايمان آورده‌ايد!‌ خود و خانواده‌ي خود را از آتش نگه داريد" نازل شد، ‌مردم گفتند: يا رسول الله!‌ چگونه خود و خانواده‌مان را حفظ كنيم؟ فرمود: عمل خير انجام دهيد و آن را به خانواده‌ي خود نيز يادآوري كنيد و بر پايه‌ي فرمانبرداري از خدا پرورششان دهيد.

مستدرك الوسائل، ‌ج12، ‌ص 201(ح13882)‌.

 

مردم بيش از آن‌كه با عمر خود زندگي كنند، ‌با احسان و نيكوكاري خويش مي‌زيند. و بيش از آن‌كه به سبب فرا رسيدن اجل خود بميرند بر اثر گناهان خويش در مي‌گذرند.

بحارالانوار، ‌ج5، ‌ص140

 

بخشنده ، ‌بخشنده نباشد مگر آن گاه كه سه خصلت داشته باشد: در توانگري و تنگدستي مال خويش را ببخشد، ‌آن را به كسي كه مستحق است ببخشد و تشكري كه در برابر خوبي خود به كسي دريافت مي‌كند بيشتر و ارزشمندتر از آن چيزي بداند كه به او داده است.

بحرالانوار، ‌ج78، ‌ص231(ح27).

 

سوگند به خدا كه نيكان رستگار شدند، ‌آيا مي‌داني آنها چه كساني هستند؟ آنان كساني هستند كه آزارشان به مورچه‌اي نمي‌رسد.

تفسير القمي، ‌ج2، ‌ص146.

 

هر كه دست از آزار مردم بردارد، ‌يك دست از آنها نگه داشته و مردم دست‌هاي بسيار از (آزار) او نگه مي‌دارند.

الخصال، ‌ص17(ح60).

 

منبع: گزيده‌ي ميزان الحكمه

* * * * * * *

 

 

كاوشگران نور

 

 

بازگشت

Share

 

 

 
 
   
آدرس ایمیل شما
آدرس ایمیل گیرنده
توضیحات
 
 
 
 
شرکت در میزگرد - کلیک کنید
 
 
نظر شما در مورد مطالب سایت چیست ؟
 
 
 
 
 
 
 
©2025 All rights reserved . Powered by SafireAseman.com