گذري بر سخنان حكمتآميز امام صادق(ع) دربارهي منزلت انسان و خصايل نيك
منزلت انسان
هر كس ميخواهد بداند كه چه منزلتي نزد خداوند دارد، بنگرد كه منزلت خدا نزد او چگونه است؛ زيرا بنده به همان اندازه نزد خدا منزلت دارد كه بنده براي خدا نزد خود منزلت قائل است.
بحارالانوار، ج71، ص156(ح74).
در پاسخ به اين پرسش عبدالله بن سنان كه: فرشتگان برتراند يا آدميان؟ـ: فرموده است: خداوند در فرشتگان فقط عقل نهاده است و نه خواهش نفساني، و در ستوران ميل و خواهش نهاده است و نه عقل، و در بني آدم هر دو را نهاده است. پس، آنكه عقلش بر خواهشش چيره آيد از فرشتگان بهتر است و هر كه خواهشش بر خردش غالب گردد از ستوران بدتر است.
بحارالانوار، ج60، ص299(ح5).
* * * * * * *
آزادگي
پنج خصلت است كه در هر كس يكي از آنها نباشد خير و بهرهي زيادي در او نيست: اول: وفاداري، دوم: تدبير، سوم: شرم و حيا، چهارم: خوش خويي و پنجم ـ كه چهار خصلت ديگر را نيز در خود دارد ـ: آزادگي.
الخصال، ص284(ح33).
آزاده در همه حال آزاده است. اگر بلا و سختي به او رسد شكيبايي ورزد و اگر مصيبتها بر سرش فرو ريزند او را نشكنند هر چند به اسيري افتد و مقهور شود و آسايش را از دست نهاده به سختي و تنگدستي افتد. چنان كه يوسف صديق امين، صلوات الله عليه، به بندگي گرفته شد و مقهور و اسير گشت اما اين همه به آزادگي او آسيب نرساند.
الكافي، ج2، ص89(ح6).
* * * * * * *
راستگويي
مؤمن بر هر خويي سرشته ميشود، مگر خيانت و دروغ.
الاختصاص، ص231.
بهتر از راستگويي راستگوست و بهتر از خوبي كسي است كه خوبي ميكند.
امالي الطوسي، ص223(ح385).
* * * * * * *
امانتداري
امانتداري توانگري است.
تنبيه الخواطر، ج1، ص12.
از خدا بترسيد و امانت را به كسي كه شما را امين دانسته است، بازگردانيد؛ كه اگر قاتل اميرالمؤمنين(ع) نيز امانتي را به من بسپرد، حتماً آن را به او برميگردانم.
امالي الصدوق، ص204(ح5) و (ح4).
* * * * * * *
حسن خلق
در پاسخ به پرسش از حدّ و معني حسن خلق ـ:حسن خلق اين است كه نرمخو و مهربان باشي، گفتارت پاكيزه و مودبانه باشد و با برادرت با خوشرويي برخورد كني.
معاني الاخبار، ص253(ح1).
بدخويي عمل را تباه ميسازد همچنان كه سركه عسل را.
الكافي، ج2، ص321(ح1).
خداي تبارك و تعالي رسول خدا (ص) را به مكارم اخلاق مخصوص گردانيد. پس شما نيز خود را بيازماييد، اگر اين خويها در شما بود خداوند را سپاس گوييد و از او ، اين مكارم را بيشتر بخواهيد. سپس آنها را ده خوي برشمرد: يقين، قناعت، صبر، شكر، بردباري، خوشخويي، بخشندگي، غيرت، شجاعت و جوانمردي.
امالي الصدوق، ص184(ح8).
* * * * * * *
بزرگمنشي و مناعت طبع
شيعهي ما دست نياز به سوي مردم دراز نميكند، گر چه از گرسنگي بميرد.
وسايل شيعه، ج6، ص309(ح15).
* * * * * * *
خلوص
پايداري بر عمل تا آن جا كه خالص شود، سختتر از خود عمل است.
الكافي، ج2، ص16(ح4) و ج8، ص46(ح8).
* * * * * * *
جهادگري
جهاد برترين كارها بعد از فرايض است.
مشكاه الانوار، ص154.
منبع: گزيدهي ميزان الحكمه
* * * * * * *
كاوشگران نور
بازگشت
Share
|