در یکی از روزهای گرم تابستان 2013 میلادی (1392 خورشیدی) ، کاوشگر فضایی کاسینی (1) که در
سال 1997 میلادی به فضا پرتاب شده بود و اکنون در مدار سیاره زحل قرار دارد عکسی
را به مرکز کنترل ناسا مخابره کرد که خیلی زود به یکی از پُربیننده ترین تصاویر
فضایی جهان تبدیل شد. این عکس که از فاصله تقریباً یک و نیم میلیارد کیلومتری زمین
گرفته شده است منظره ای از
سیاره ما را از پشت حلقه های زیبای زحل نشان می دهد.
در این عکس، سیاره ما همانند نقطه کوچک کم رنگی دیده می شود که در اعماق
فضای لایتناهی شناور است. این تصویر زیبا و تأمل برانگیز، بسیاری را به یاد عکس
مشابهی انداخت که در سال 1990 توسط کاوشگر فضایی ویجر 1 (2) از مرزهای منظومه شمسی
از سیاره ما گرفته شده بود. در آن سال، کارل ساگان (3) اخترفیزیکدان مشهور ناسا با
دیدن عکس مزبور و مشاهده کوچکی و حقارت زمین در گستره بیکران فضا جملات قابل تأملی
را بیان کرد که بار دیگر آنرا با هم مرور می کنیم:
"دوباره به این نقطه نگاه کنید. همین جاست. خانه ما اینجاست. ما
اینجاییم. تمام کسانی که دوستشان دارید، تمام کسانی که می شناسید، تمام کسانی که
تابحال چیزی در موردشان شنیده اید، تمام کسانی که وجود داشته اند همگی زندگی شان
را در اینجا سپری کرده اند.
برآیند تمام خوشی ها و رنج های ما در همین نقطه جمع شده است. هزاران مذهب،
ایدئولوژی و دکترین اقتصادی که آفرینندگانشان از صحت آنها کاملا مطمئن بوده اند،
تمامی شکارچیان و صیادان، تمامی قهرمانان و بزدلان، تمامی آفرینندگان و ویران
کنندگان تمدن ها، تمامی پادشاهان و رعایا، تمامی زوج های جوان عاشق، تمامی پدران و
مادران، کودکان امیدوار، مخترعان و مکتشفان، تمامی معلمان اخلاق، تمامی
سیاستمداران فاسد، تمامی ابرستاره ها، تمامی رهبران کبیر، تمامی قدیسان و
گناهکاران تاریخ در اینجا زیسته اند، در این ذره غبار که در فضای بیکران در مقابل
اشعه خورشید شناور است.
زمین ذره ای خُرد در مقابل عظمت جهان است. به رودهای خون که توسط
امپراطوران و ژنرال ها - و به خیال خودشان با عظمت و فاتحانه - بر زمین جاری شده
بیاندیشید. این خونریزان، اربابان لحظاتی از قسمت کوچکی از این نقطه بوده اند. به
بی رحمی های بی پایانی که ساکنان گوشه ای از این نقطه، توسط ساکنان گوشه ای دیگر -
که از این فاصله نمیتوان آنها را از هم بازشناخت - متحمل شده اند بیاندیشید، چقدر
اینان به کشتن یکدیگر مشتاقند، چقدر با حرارت از یکدیگر متنفرند.
تمامی شکوه و جلال ما، تمامی حس خود مهم بینی بی پایان ما، توهم اینکه ما
دارای موقعیتی ممتاز در پهنه گیتی هستیم، همگی به واسطه این عکس به چالش کشیده می
شوند. سیاره ما لکه ای گم شده در تاریکی کهکشانهاست. در این تیرگی و عظمت بی
پایان، هیچ نشانه ای از اینکه کمکی از جایی میرسد تا ما را از شر خودمان در امان
نگاه دارد دیده نمیشود. زمین، تنها جای شناخته شده است که قابلیت زیست دارد. هیچ
جایی نیست، حداقل در آینده نزدیک که گونه بشر بتواند به آنجا مهاجرت کند. خوشتان
بیاید یا نه، زمین تنها جایی است که در آن می توانیم روی پای مان بایستیم.
گفته شده که تأمل در عظمت جهان، تجربه ای است شخصیت ساز که فرد را فروتن می
سازد. شاید هیچ تصویری بهتر از این تصویر، غرور ابلهانه و نابخردانه نوع بشر را در
دنیای کوچکش به نمایش نگذارد. برای من، این تصویر تاکیدی است بر مسئولیت ما در جهت
برخورد مهربانانه تر ما با همدیگر، و سعی در گرامی داشتن و حفظ کردن این نقطه آبی
کمرنگ، تنها خانه ای که تاکنون شناخته ایم."
پی نوشت:
1- Cassini Spacecraft
2- Voyager
1
3- Carl
Sagan
برای مطالعه بیشتر:
برای مطالعه متن سخنان کارل ساگان به زبان اصلی به لینک زیر مراجعه کنید
http://en.wikipedia.org/wiki/Pale_Blue_Dot#Reflections_by_Sagan
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این تصویر ثبت شده توسط کاوشگر فضایی
کاسینی به وب سایت رسمی ناسا به نشانی زیر مراجعه کنید:
http://www.nasa.gov/mission_pages/cassini/multimedia/pia17171.html
برگرفته از : صفحه اینترنتی اسرار کوانتومی آفرینش